WAT IS SEKSUEEL MISBRUIK?
Is het voor jou niet helemaal duidelijk wat er met seksueel misbruik bedoeld wordt of vraag je je af of wat jij meegemaakt hebt in je jeugd ook onder seksueel misbruik valt? Dan ben je niet de enige. Ik hoor deze vragen best vaak.
En ik begrijp dat ook wel, want de beschrijving van wat seksueel misbruik precies is, is niet altijd helder.
Wat is seksueel misbruik?
De meeste instanties gebruiken ongeveer dezelfde beschrijving als ze het hebben over seksueel misbruik. Op de website van het “Centrum van Seksueel geweld” wordt seksueel misbruik als volgt omschreven:
Er is sprake van seksueel misbruik als een volwassene seksuele handelingen pleegt met een kind. Of wanneer dit gebeurt in andere situaties waarbij de pleger misbruik maakt van het leeftijdsverschil of zijn of haar macht. Bij seksueel misbruik is er altijd sprake van ongelijkwaardigheid. Bijvoorbeeld: een volwassene en een kind, een hulpverlener en een cliënt, een docent en een leerling.
Deze beschrijving lijkt op zich best duidelijk, maar wat mij betreft is het niet helemaal compleet en laat het ook ruimte voor interpretatie.
In een paar zinnen opschrijven wat seksueel misbruik precies is, is ook wel een uitdaging. Seksueel misbruik is complex en is misschien ook wel niet uit te leggen in zo’n korte tekst.
Er zijn in ieder geval een aantal dingen in de beschrijving die meer uitleg nodig hebben.
Ten eerste.
Er is sprake van seksueel misbruik als een volwassene seksuele handelingen pleegt met een kind.
Seksueel misbruik wordt niet alleen door volwassenen gepleegd.
De zin
“Of wanneer dit gebeurt in andere situaties waarbij de pleger misbruik maakt van het leeftijdsverschil of zijn of haar macht”
Geeft dit wel weer, maar ik wil dat hier wel duidelijker benoemen.
Bij seksueel misbruik is de dader vaak een volwassene. Maar het komt ook zeker voor dat een tiener een jonger kind misbruikt. En dat is dus ook seksueel misbruik.
Het kan ook zijn dat een kind dat zelf seksueel misbruik meemaakt of meegemaakt heeft, andere kinderen gaat misbruiken. Het leeftijdsverschil is dan wel niet groot, maar het seksuele gedrag past niet bij de leeftijd en ontwikkeling van het kind. Dit kan op het slachtoffer hetzelfde schadelijke effect hebben als misbruik door een (jong)volwassene.
Ten tweede.
Er is sprake van seksueel misbruik als een volwassene seksuele handelingen pleegt met een kind.
Wat wordt er verstaan onder een kind?
Meestal gebruiken we het woord “kind” tot iemand een jaar of 12 is, maar het “Verdrag inzake de Rechten van het Kind”, verwijst met het woord kinderen naar iedereen tot 18 jaar en dat is wat er in de beschrijving ook bedoelt wordt.
Er is dus sprake van seksueel misbruik als een volwassene seksuele handelingen pleegt met een kind (tot 18 jaar).
Toch is die grens niet zo makkelijk te trekken. De ontwikkeling van kind naar volwassene duurt eigenlijk tot je 21ste levensjaar. En als er tussen de 18 en 21 iets seksueel grensoverschrijdends met je gebeurt, kan het wel degelijk zijn dat je, net als bij seksueel misbruik onder de 18, later in je leven klachten ervaart die bij Traumaseksualiteit passen.
Ten derde.
Er is sprake van seksueel misbruik als een volwassene seksuele handelingen pleegt met een kind.
Wat zijn seksuele handelingen?
Seksuele handelingen kunnen handelingen of gedragingen zijn die aanrakingen omvatten, maar kunnen ook handelingen of gedragingen zijn waar geen aanraking aan te pas komt. Wel hebben al deze handelingen of gedragingen een seksuele intentie.
Voorbeelden van seksuele handelingen met aanraking
Seksueel aanraken van een kind
Seksueel tegen een kind aanwrijven (ook als het kind kleding aan heeft).
Het inbrengen van een voorwerp of lichaamsdeel in de vagina, anus of mond van een kind ten behoeve van seksueel genot van de ander.
Zoenen met een kind.
Het onnodig aanraken van de geslachtsdelen van een kind.
Als kind de geslachtsdelen van een (jong)volwassene moeten aanraken.
Maar ook..
Voorbeelden van seksuele handelingen zonder aanraking
Het tonen van een pornografische film of boek aan een kind.
Het fotograferen van een kind in seksuele houdingen.
Het aanmoedigen van een kind om toe te kijken bij iemand die seks heeft.
Een kind zich laten uitkleden met seksuele intentie.
Een kind aanmoedigen om zich seksueel ongepast te gedragen.
Het bewust tonen van de geslachtsdelen van een (jong) volwassene aan een kind.
Elk kind heeft het recht om ten alle tijden de ruimte te krijgen om haar/zijn seksualiteit op eigen initiatief en tempo, te ontdekken en te ontwikkelen.
Ten vierde.
Bij seksueel misbruik is er altijd sprake van ongelijkwaardigheid.
Wat voor soort ongelijkwaardigheid wordt hier bedoelt?
Dit kan ongelijkwaardigheid zijn in leeftijd, kracht en/of macht, maar het kan ook gaan om een verschil in seksuele ontwikkeling.
In het verlengde van die ongelijkwaardigheid ligt ook dat dat er altijd een vorm van lichamelijke of psychische druk wordt uitgeoefend. De dader uit bedreigingen of gebruikt chantage. Geregeld is de dwang heel subtiel en is er sprake van manipulatie, die je als kind nog helemaal niet doorhebt.
Hoe het ook gegaan is. Of je nou geen nee gezegd hebt, zelf naar de dader toe gegaan, het maar één keer gebeurt is of dat je misschien zelf ook wel nieuwsgierig was.
Het betekent niet dat wat er gebeurt is, daarom geen seksueel misbruik was.
Je bent als kind in een afhankelijke positie van een volwassene. Zij dragen altijd de verantwoordelijkheid voor grensoverschrijdend gedrag naar kinderen. De volwassene is verantwoordelijk. Niet het kind.~Peter John Schouten
De voorbeelden hierboven vallen dus allemaal onder seksueel misbruik en kunnen grote impact hebben op je verdere leven. Vaak wordt de oorzaak van de klachten die mensen ervaren niet gelinkt aan het seksueel misbruik. En toch, als je het eenmaal weet, zijn die gevolgen in je leven heel zichtbaar.
Ik hoop dat je na het lezen van dit blog een completer beeld gekregen hebt van wat seksueel misbruik precies is.
Zit je toch nog met een vraag?
Neem dan gerust contact op, ik kan jouw vraag dan alsnog beantwoorden.